Ο μεγάλος σεισμός του Φεβρουαρίου του 1968 κατέστρεψε τα περισσότερα κτίσματα του Άη-Στράτη. Το πλήγμα που δέχθηκε το νησί, ήταν υπερβολικά μεγάλο και μάλιστα συνέβη σε μια περίοδο που τα κοινωνικά και οικονομικά δεδομένα άλλαζαν ραγδαία. Στην Ελλάδα είχε αρχίσει η δικτατορία των συνταγματαρχών.
Οι κάτοικοι του Αγίου Ευστρατίου έπαθαν ότι είχαν πάθει νωρίτερα οι εξόριστοι στο νησί. Αναγκάστηκαν να ζήσουν σε σκηνές για πολλές μέρες στα ίδια μέρη, που μερικά χρόνια πριν, ήταν το πρόχειρο στρατόπεδο των πολιτικών εξορίστων. Η τοποθεσία που επιλέχτηκε για να χτιστούν οι νέες κατοικίες ήταν εντελώς ακατάλληλη, σε χώρο με μεγάλη υγρασία, εκτεθειμένο σε πλημμύρες και τη συχνή υπερχείλιση του ποταμού που τον διασχίζει. Τα σπίτια κατασκευάστηκαν με φτηνά και πρόχειρα υλικά, χωρίς μονώσεις και άλλες ενισχύσεις, με αποτέλεσμα να είναι υπερβολικά ζεστά το καλοκαίρι και πολύ κρύα και υγρά το χειμώνα, αλλά τώρα έχον επισκευαστεί. Η χωρητικότητά τους ήταν μικρή και δεν ανταποκρινόταν στις ανάγκες των κατοίκων, ενώ για πολλά χρόνια απαγορευόταν οποιαδήποτε προσθήκη ή επέκταση.
Όλα αυτά συνοδεύτηκαν από την «απαλλοτρίωση» και τη δέσμευση μεγάλου μέρους της έκτασης που καταλάμβανε το παλιό χωριό στην πλαγιά του λόφου του Άη Γιάννη. Απαγορεύτηκε η εκ νέου ανοικοδόμηση οικιών στη συγκεκριμένη περιοχή, την οποία μετέτρεψαν σε σωρούς ερειπίων.
Οι φωτογραφίες αυτές του παλιού χωριού είναι από το αρχείο του Β. Μανικάκη που ήταν παλιός φωτογράφος του νησιού.
Πηγή: ΑΗ-ΣΤΡΑΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΑ ΙΧΝΗ.
Νίκος.